Czym jest omacnica spichrzanka ?
Omacnica spichrzanka znana też jako mól spożywczy to nocny owad z rodziny omacnicowatych. Omacnicowate to licząca około dziesięciu tysięcy gatunków rodzina motyli. W Polsce występuje około 90 gatunków omacnicowatych. Z naszego artykułu dowiecie się gdzie występuje omacnica spichrzanka, jak wygląda omacnica spichrzanka, jakie szkody powoduje omacnica spichrzanka i jak zwalczać omacnice spichrzanke.
Występowanie omacnicy spichrzanki
Omacnica spichrzanka to szkodnik wyjątkowo często występujący w sklepach i w hurtowniach spożywczych. Omacnica spichrzanka jest owadem synatropijnym czyli przystosowany do życia w środowisku przekształconym przez człowieka.
Omacnice doskonale przystosowały się do życia w lokalach zamkniętych. Znajdują tam za równo pokarm jak i kryjówki których potrzebują do rozmnazania się i rozwoju.
Omacnica spichrzanka bardzo często występuje w sklepach. Badania wykazały, ze znaleźć ją można w połowie sklepów spożywczych w tym w około 3 na 4 hipermarketów. W zakładach produkcyjnych omacnica spichrzanka występuje bardzo rzadko. Omacnica spichrzanka nie występuje w miejscach w których monitoring prowadzony jest rzetelnie i skrupulatnie.
Morfologia omacnicy spichrzanki
Skrzydła omacnicy spichrzanki mają rozpiętość od 13 do 18 milimetrów. Na przednich skrzydłach omacnicy spichrzanki znajduje się kolorowy wzór. Bliższa ciału przednia część przedniej pary skrzydeł omacnicy spichrzanki jest biaława, szara lub blado-słomkowa z nielicznymi ciemnymi plamkami. Pozostała, zewnętrzna część pierwszej pary skrzydeł, a także głowa i tułów jest czerwono-brązowa z odcieniem miedzianym, z prawie niewidocznymi, szarawymi i nieregularnymi, poprzecznymi paseczkami. Tylne skrzydła omacnicy spichrzanki są szarawo-białe. U odpoczywającego motyla omacnicy spichrzanki czułki sięgające 2/3 długości ciała leżą zwykle płasko na daszkowato złożonych skrzydłach.
Szkody wyrządzane przez omacnice spichrzanke
Gąsienice omacnicy spichrzanki wyrządzają znaczne szkody w zbożach i produktach, które z nich powstają, orzechach, suszonych owocach i grzybach, ziołach, nasionach motylkowych i przyprawach.
Oznaki obecności omacnicy spichrzanki
O obecności omacnicy spichrzanki świadczą żywe i martwe larwy, wygryzione przez nie korytarze, ubytki w masie produktu, grudki odchodów sklejone przędzą i puszki głowowe.
Rozwój omacnicy spichrzanki
Po siedmiu godzinach od zakończenia stadium poczwarki samice omacnic łączą się w pary z samcami. Pojedyncza samica omacnicy spichrzanki składa w ciągu swojego życia około 200 jaj, choć znane są przypadki, gdy pojedyncza samica złożyła nawet 500 jaj. Jaja omacnicy spichrzanki są drobne. Składane są pojedynczo lub w liczących do 40 jaj grupach. Jaja składane są na pokarmie larw lub w jego okolicy jeśli samica nie jest w stanie dotrzeć do pokarmu. Czas rozwoju larw omacnicy spichrzanki uzależniony jest od temperatury. W temperaturze pokojowej trwa on od 4 do 8 dni, a w temperaturze 30oC 3 dni. Z jaj wylęgają małe larwy, które rozmieszczają się w produkcie. Dzięki małym rozmiarom larwy potrafią przedostawać się do opakowanych produktów nawet przez niewielkie otwory. Pokarm znajdują kierując się zapachem. Na czas rozwoju larw w dużym stopniu wpływa wilgotność, jakość pokarmu, temperatura i rodzaj pokarmu. Przy optymalnych warunkach żerowanie gąsienic trwa 3 tygodnie. Gąsienice, które żerowały w opakowanym produkcie wygryzają otwory w opakowaniach przez które wychodzą na zewnątrz.
Drogi rozpowszechniania się omacnicy spichrzanki
Jak widać omacnica spichrzanka to groźny szkodnik. Szczególnie często występuje ona w sklepach. Często trafia do nich wraz z klientami, ale najczęściej dostaje się do sklepów razem z produktami do których trafia w zakładach produkcyjnych lub podczas transportu.
Zwalczanie omacnicy spichrzanki przy pomocy pułapek feromonowych
Zaloty samców omacnicy spichrzanki mają charakter rozbudowanego pokazu umiejętności tanecznych. Do dokonania tego typu prezentacji potrzebują one pionowej lub poziomej płaskiej powierzchni. Pułapki feromonowe posiadające tego typu powierzchnię są znacznie skuteczniejsze w zwalczaniu moli spożywczych od pułapek, które ich nie posiadają. Przy takiej samej wielkości lepu w zwalczaniu omacnicy spichrzanki najlepiej sprawdzają się pułapki o powierzchni płaskiej 12 na 12 centymetrów. Za równo większe jak i mniejsze pułapki są mniej skuteczne. Feromony płciowe omacnicy wykorzystywane w pułapkach feromonowych wykryto w 1971 roku.
Inne metody zwalczania omacnicy spichrzanki
Oprócz pułapek feromonowych w zwalczaniu omacnicy spichrzanki stosuje się wygrzewanie, wymrażanie, promieniowanie podczerwone i promieniowanie ultrafioletowe